1    2

   

           ชีวิตมีจุดกำเนิดขึ้นในทะเล  ต่อมาในช่วงปลายยุคของ Silurian มื่อประมาณ 400 ล้านปีมาแล้ว พืชได้วิวัฒนาการเจริญเติบโตขึ้นไปอยู่บนบก  และต่อมาประมาณ 25 ล้านปีที่แล้ว พืชใบเลี้ยงเดี่ยวที่มีเกสรตัวผู้และเกสรตัวเมียบางชนิดได้มีวิวัฒนาการเจริญเติบโตกลับสู่ทะเลอีกครั้งหนึ่ง  เรียกว่า หญ้าทะเล
        
บริเวณที่มีหญ้าทะเลขึ้นอยู่  มักเป็นชายฝั่งที่มีคลื่นลมค่อนข้างสงบ  และเนื่องจากหญ้าทะเลมีการแพร่กระจายพันธุ์ทั้งแบบอาศัยเพศ คือ  การสร้างดอก ผล และเมล็ด และอีกทางหนึ่ง คือ แบบไม่อาศัยเพศ โดยการแตกต้นใหม่จากลำต้นใต้ดิน (
Rhizome) เช่นเดียวกับการขยายพันธุ์ของหญ้าบนบกทั่วๆ ไป จึงทำให้หญ้าทะเลหลายๆ ชนิด มักจะเจริญงอกงามปะปนกันติดต่อกันเป็นพื้นที่ขนาดใหญ่ เรียกกันว่า แหล่งหญ้าทะเล



xแหล่งหญ้าทะเล จังหวัดตรัง

ชนิดของหญ้าทะเลและการแพร่กระจาย
          หญ้าทะเล เป็นพืชทะเลที่มีดอก  จะอยู่ในวงศ์พืชที่มีความสัมพันธ์กับพืชน้ำ วงศ์แรก คือ ไฮโดรคาริตาซีอี (Hydrocharitaceae)  มีอยู่ 3 สกุล 11 ชนิด คือ สกุล  Halohila  , Thalassia  และ  Enhalus  ส่วนอีกวงศ์หนึ่งคือ  โพตาโมจีตานาซีอี  (Potamogetanaceae)  มีอยู่ 9 สกุล 34 ชนิด  คือ สกุล  Phyllospadix , Zostera , Posidonia , Halodule , Thalassodendron , Cymodocea , Syringodium , Amphibolis และ Heterozostera  ฉะนั้น หญ้าทะเลที่เราพบความมหาสมุทรต่างๆ ของโลกมี 45 ชนิด
          ส่วนใหญ่ของสกุลและชนิดหญ้าทะเลจะกระจัดกระจายอย่างแน่นอนในเขตร้อน  โดยเฉพาะทุกสกุลของหญ้าทะเลที่อยู่ในวงศ์  Hydrocharitaceae  จะมีลักษณะที่แสดงว่าเป็นพืชในเขตร้อน และวงศ์  Potamogetanaceae  ซึ่งบางสกุลอย่าง Zostera  และ Phyllospadix  อันเป็นชนิดที่ขึ้นอยู่ในเขตอบอุ่น สำหรับสกุล Posidonia  จะอยู่กระจายในเขตที่ต่ำจากเขตอบอุ่น จนถึงบริเวณถัดจากเขตร้อนเล็กน้อย จะเจริญเติบโตอยู่ได้ทั่วไปในโลก และมีความสามารถอยู่ได้ในทะเลและแหล่งน้ำกร่อย จนกระทั่งเข้ามาในบริเวณน้ำจืด โดยทั่วไปแล้วหญ้าทะเลจะเจริญได้ดีในเขตร้อนและเขตอบอุ่น  มีอยู่ 2-3 ชนิดที่สามารถแพร่ขยายขึ้นไปจนถึงเส้นรุ้งสูงๆ ได้ แต่ยังไม่ทราบเหตุผลว่า ทำไมหญ้าทะเลจึงปรากฏอยู่เพียงชนิดเดียว คือ Heterozostera tasmasiica   ที่ชายฝั่งของอเมริกาใต้  ส่วนใหญ่ศูนย์กลางที่เป็นแหล่งที่เกิดของหญ้าทะเลคือ บริเวณเขตอบอุ่นแปซิฟิกเหนือ แอตแลนติกเหนือ ทะเลแคริเบียน  ตะวันออกของอัฟริกา และเขตร้อนทางแปซิฟิกตะวันตก

     
     
หญ้าทะเลชนิดต่างๆในประเทศไทย
 
 

           หญ้าทะเลมีการแพร่กระจายอย่างอุดมสมบูรณ์มากในทวีปออสเตรเลีย พบว่ามีหญ้าทะเล 11 สกุล ยกเว้นสกุล Phallospadix  เท่านั้นที่ไม่พบ  รวมทั้งหมด 30 ชนิด ตลอดแนวชายฝั่งของทวีป ตั้งแต่เขตร้อนทางตอนเหนือ ถึงเขตอบอุ่นทางตอนใต้ของทวีป  ยังพบว่าหญ้าทะเลสกุล  Halophila spp.  (ยกวเว้น  H.  australis ) , Cymodocea spp.  (ยกเว้น C. angustata ) Halodule spp. , Thalassia sp.,  Enhalus sp.,  และ Thalassodendron sp.  มักเจริญเติบโตในเขตร้อน ส่วนใหญ่หญ้าทะเลสกุล  Amphibolis spp. ,  Posidonia spp.,  Thalassodendron sp.,  Zostera spp.,  Heterozostera spp.  เป็นกลุ่มที่เจริญเติบโตในเขตอบอุ่นของประเทศออสเตรเลีย
          สำหรับชายฝั่งทะเลบริเวณอ่าวไทย และทางฝั่งทะเลอันดามันของประเทศไทยนั้น ปัจจุบันได้มีการสำรวจพบหญ้าทะเล 7 สกุล  12  ชนิด คือ  Holophila ovala,  Thalassia hemprichii,  Enhalus acoroides, Cymodocea  rotundata,  Halodule univervis,  Halodule pinifolia,  Syringodium soetifolium,  และ Ruppia maritama

 

อ่านต่อ