ชื่อวิทยาศาสตร์ : Mesua ferrea  L.

 

วงศ์ : Guttiferae

 

ชื่อสามัญ : Iron Wood, Ceylon Iron Wood

 

ชื่ออื่น : นาคบุตร  ปะนาคอ  สารภีดอย  ก๊าก่อ  ก้ำก่อ

 

ลักษณะ : ไม้ต้น  สูง 15 – 25 เมตร  ลำต้นเปลา  เปลือกเรียบ  สีน้ำตาลปนเทา  ใบ เดี่ยว เรียงตรงข้าม  แผ่นใบรูปใบหอกหรือรูปขอบขนานแกรมรูปใบหอก กว้าง 2 – 3 เซนติเมตร  ยาว 8 – 10 เซนติเมตร ปลายเรียวแหลม โคนสอบ ใบอ่อนสีชมพู ใบแก่มีคราบขาวทางด้านใต้ใบ  เส้นใบถี่ เนื้อหนา  ดอก ใหญ่ ออกเดี่ยวหรือเป็นกระจุก ๆ ละ 2 – 3 ดอก  ตามง่ามใบ หว้าง 5 – 10 เซนติเมตร สีขาวถึงสีเหลืองอ่อน  กลิ่นหอม ผล รูปไข่ กว้าง 2 เซนติเมตร ยาว 4 เซนติเมตร เมล็ด มี 1 – 2 เมล็ด

 

นิเวศวิทยา : ขึ้นประปรายในป่าดิบทางภาคเหนือและภาคใต้  สูงจากระดับน้ำทะเล ตั้งแต่ 20 – 700 เมตร

 
ออกดอก : มีนาคม – กรกฎาคม  

การขยายพันธุ์ : มีนาคม – กรกฎาคม

 

ประโยชน์ : ราก   แก้ลมในลำไส้  เปลือก ใช้กระจายหนอง  กระพี้ แก้เสมหะในลำคอ  ไม้ เป็นยาแก้ลักปิดลักเปิด  ใช้ทำหมอนรองรางรถไฟ  ก่อสร้าง ต่อเรือ ทำพานท้ายและรางปืน  ด้ามร่ม  ใบ พอกแผลสด  ดอก บำรุงโลหิต ระงับกลิ่นตัว  ใช้ผลสมสีเพื่อให้สีติดทน  น้ำมันที่กลั่นจากเมล็ด  ใช้จุดตะเกียง และทำเครื่องสำอาง