ดอกสามสี
Rhododendron lyi
Levl., ERICACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
: ไม้พุ่ม สูง 2-5
ม.
แตกกิ่งระเกะระกะเป็นพุ่มใหญ่
กิ่งอ่อนมีเกล็ดสีน้ำตาลแดง
และมีขนยาวสีน้ำตาล
แต่ต่อมาขนจะร่วงไปเกือบหมด
ใบเดี่ยว
เรียงเวียนสลับใกล้ๆ
กันเป็นกลุ่มที่ปลายกิ่ง
รูปขอบขนาน
รูปขอบขนานแกมรี
หรือรูปขอบขนานแกมรูปไข่กลับ
กว้าง 1.5-3 ซม. ยาว 4-7 ซม.
ปลายแหลมเป็นติ่งสั้น
โคนแหลม ขอบเรียบ
มีขนยาวสีน้ำตาลหนาแน่น
เส้นแขนงใบข้างละ 6-8 เส้น
ปลายเส้นโค้งจรดกับเส้นถัดไปก่อนถึงขอบใบ
ก้านใบยาว 5-7 มม.
ช่อดอกสั้น
ออกเป็นกลุ่มตามปลายกิ่งช่อละ
3-5 ดอก ใบประดับเรียว ยาว
3-3.5 ซม. มีขนสีขาวเป็นมัน
ตาดอกคล้ายพุ่มเจดีย์
ยาว 3-4 ซม.
ประกอบด้วยกาบรูปสามเหลี่ยม
เรียงเวียนสลับซ้อนกันเป็นชั้นๆ
ขอบกาบมีขนสั้นสีขาว
ตรงกลางกาบด้านนอกมีเกล็ดสีน้ำตาลอมเหลือง
ดอกตูมสีขาวอมชมพู
กลีบเลี้ยงยาว 2-3 มม.
โคนกลีบติดกัน
ปลายแยกเป็น 5 แฉก
ขนาดไม่เท่ากัน มีเกล็ด
กลีบดอกติดกันคล้ายรูปกรวยแกมรูประฆัง
สีขาวหรือขาวอมชมพู ยาว
3-5 ซม. ปลายแยกเป็น 5 กลีบ
แต่ละกลีบค่อนข้างกลม
กว้าง 2.8-3.2 ซม. ยาว 3-4 ซม.
ขอบกลีบย่นเป็นคลื่น
สีชมพูเรื่อๆ
ภายในหลอดกลีบดอกมีประสีเหลืองแต้มเป็นทางลงไปถึงโคนกลีบดอก
บริเวณโคนกลีบดอกมีขนสั้นสีขาวทั้งด้านนอกและด้านใน
บริเวณกลีบดอกด้านนอกมีเกล็ดประปราย
เกสรเพศผู้ 10 อัน
ยาวไล่เลี่ยกันประมาณ 5
ซม.
โคนก้านชูอับเรณูมีขนสีขาว
รังไข่ยาวประมาณ 5 มม.
มีเกล็ดหนาแน่น ผลคล้ายผลสมอ
ผิวแห้ง แข็ง ขรุขระ
กว้าง 0.8-1.2 ซม. ยาว 1.7-2.6 ซม.
ผลแก่แตกเป็น 5 เสี่ยง
มีเมล็ดจำนวนมาก เมล็ดแบน
เล็กมาก
มีปีกบางใสล้อมรอบ
ถิ่นกำเนิด : -
การกระจายพันธุ์ :
จีนตอนใต้ ลาว
และเวียดนามตอนเหนือ
การกระจายพันธุ์ในประเทศไทย
: ภาคเหนือ
และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ
สภาพนิเวศน์ :
ขึ้นเป็นกลุ่มบนที่โล่งแจ้งตามโขดหินทราย
บนภูเขาหินทรายที่สูงจากระดับน้ำทะเล
1,000-1,600 ม.
เวลาออกดอก :
ระหว่างเดือนกุมภาพันธ์ถึงพฤษภาคม
เวลาออกผล : -
การขยายพันธุ์ : -
ความเกี่ยวข้องกับประเพณี
วัฒนธรรม ความเชื่อ ฯลฯ :
-
อ้างอิง : 1)
ราชบัณฑิตยสถาน. 2538. อนุกรมวิธานพืช
อักษร ก. กรุงเทพมหานคร:
เพื่อนพิมพ์.