กระเบาใหญ่
Hydnocarpus anthelminthica
Pierre ex Laness., FLACOURTIACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
: ไม้ต้นขนาดกลาง
สูง 10-20 ม. ลำต้นเปลา ใบเดี่ยวเรียงสลับ
รูปใบหอกแกมรูปไข่
หรือรูปขอบขนาน กว้าง 3-7
ซม. ยาว 10-30 ซม.
ปลายสอบเรียว
โคนสอบหรือมน
เบี้ยวเล็กน้อย
ขอบเรียบ
เส้นแขนงใบอยู่เยื้องกันข้างละ
8-10 เส้น
เส้นใบย่อยเป็นร่างแห
ทั้งเส้นกลางใบ
เส้นแขนงใบ
และเส้นใบย่อยเห็นได้ชัดทางด้านล่าง
ก้านใบยาว 1.2-1.5 ซม.
หูใบเล็ก ร่วงง่าย ดอกแยกเพศ
อยู่ต่างต้น
ดอกเพศผู้ออกเดี่ยวๆ
ตามง่ามใบ
กลิ่นหอมมากจึงมักเรียกว่า
แก้วกาหลง ก้านดอกยาว 1.5-3
ซม. กลีบเลี้ยง 5 กลีบ
รูปไข่ ยาว 8-9 มม.
มีขนอ่อนนุ่มทั้ง 2 ด้าน
กลีบดอก 5 กลีบ สีชมพู
รูปขอบขนานแกมรูปไข่
ยาว 1.2-1.4 ซม.
โคนกลีบด้านในมีเกล็ดรูปแถบ
เกสรเพศผู้ 5 อัน
ดอกเพศเมียออกเป็นช่อสั้นๆ
ตามง่ามใบ กลีบเลี้ยง
และกลีบดอกเหมือนกับดอกเพศผู้
เกสรเพศผู้ไม่สมบูรณ์ 5
อัน รูปกระสวย
ยอดเกสรเพศเมียแยกเป็น 5
แฉก
รังไข่รูปไข่หรือรูปไข่กลับ
มีขนสั้นๆ ผลกลม
เส้นผ่านศูนย์กลาง 8-12 ซม.
ผิวเรียบ เปลือกแข็ง
มีขนหรือเกล็ดสีน้ำตาล
มี 30-50 เมล็ด อัดกันแน่น เมล็ดรูปไข่
เบี้ยว กว้าง 1-1.5 ซม. ยาว
1.5-1.9 ซม. ปลายทั้ง 2 ข้างมน
ถิ่นกำเนิด : -
การกระจายพันธุ์ :
ภูมิภาคอินโดจีน
การกระจายพันธุ์ในประเทศไทย
: ทั่วทุกภาค
สภาพนิเวศน์ :
ขึ้นตามป่าดิบ
เขาหินปูน และตามริมน้ำ
บนพื้นที่สูงจากระดับน้ำทะเล
30-1,300 ม.
เวลาออกดอก : -
เวลาออกผล : -
การขยายพันธุ์ : -
ความเกี่ยวข้องกับประเพณี
วัฒนธรรม ความเชื่อ ฯลฯ :
-
อ้างอิง : 1)
ราชบัณฑิตยสถาน. 2538. อนุกรมวิธานพืช
อักษร ก. กรุงเทพมหานคร:
เพื่อนพิมพ์.