กระเบาค่าง
Hydnocarpus castanea
Hook.f. et Th., FLACOURTIACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
: ไม้ต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่
สูง 15-30 ม.
กิ่งก้านค่อนข้างสั้น
เกลี้ยง ใบเดี่ยว
เรียงสลับ
รูปขอบขนานแกมรีหรือรูปขอบขนาน
กว้าง 5-12 ซม. ยาว 13-35 ซม.
ใบหนา ปลายค่อยๆ
สอบเรียวหรือเรียวแหลมทันที
โคนสอบหรือมนเบี้ยวเล็กน้อย
ขอบเรียบ
เส้นแขนงใบเยื้องกันข้างละ
6-8 เส้น
เห็นชัดทางด้านล่าง
เส้นใบย่อยเป็นร่างแหถี่ๆ
ก้านใบยาว 1.5-2 ซม.
ปลายทั้ง 2 ข้างพองออก
หูใบร่วงง่าย
รูปขอบขนานแกมรี
ยาวประมาณ 4 มม.
สีน้ำตาลแดง ดอกแยกเพศ
อยู่ต่างต้น ออกเดี่ยวๆ
หรือเป็นช่อกระจุกสั้นๆ
ตามง่ามใบของกิ่งอ่อน
ช่อละ 2-3 ดอก
ก้านช่อดอกยาว 2-3 มม.
ทั้งช่อมีขนสีน้ำตาลแดง
ดอกเพศผู้ ก้านดอกยาว 2-3
ซม. กลีบเลี้ยง 5 กลีบ
รูปไข่กลับ กว้าง 4-5 มม.
ยาว 6-7 มม. ด้านในมีขน
กลีบดอก 5 กลีบ สีขาว
รูปขอบขนานแคบๆ
กว้างประมาณ 3 มม. ยาว 0.8-1.1
ซม.
ที่โคนด้านในมีเกล็ดรูปแถบ
กว้างประมาณ 2 มม.
ยาวประมาณ 7 มม.
มีขนที่ปลายเกสรเพศผู้ 5
อัน
ก้านชูอับเรณูยาวประมาณ
3 มม. อับเรณูรูปหัวใจ
ยาวประมาณ 3 มม.
ดอกเพศเมีย ก้านดอกยาว
1.5-2.5 ซม.
กลีบเลี้ยงและกลีบดอกลักษณะเหมือนดอกเพศผู้
กลีบเลี้ยงกว้างประมาณ 5
มม. ยาว 0.8-1.1 ซม.
กลีบดอกกว้าง 3-4 มม. ยาว
1.2-1.5 ซม.
เกสรเพศผู้ไม่สมบูรณ์รูปลิ่มกลับ
ยาวประมาณ 2 มม.
รังไข่รูปไข่
มีขนสีน้ำตาลอมเหลือง ผลกลมหรือแป้น
เส้นผ่านศูนย์กลาง 4-8 ซม.
เปลือกแข็ง ผิวเรียบ
มีขนคล้ายกำมะหยี่สีน้ำตาล
เมื่อแก่เกลี้ยงและเป็นสะเก็ด
มี 20-30 เมล็ด เมล็ดอัดกันแน่นเป็นเหลี่ยม
กว้าง 1.8-2.5 ซม. ยาว 2.5-3.3 ซม.
ถิ่นกำเนิด : -
การกระจายพันธุ์ :
พม่า
และภูมิภาคมาเลเซีย
การกระจายพันธุ์ในประเทศไทย
: ภาคตะวันออกเฉียงใต้
และภาคใต้
สภาพนิเวศน์ :
พบขึ้นในป่าดิบ
เขาหินปูน ตามชายเขา
ริมแม่น้ำ และที่แฉะ
บนที่สูงจากระดับน้ำทะเล
30-200 ม.
เวลาออกดอก : -
เวลาออกผล : -
การขยายพันธุ์ : -
ความเกี่ยวข้องกับประเพณี
วัฒนธรรม ความเชื่อ ฯลฯ :
-
อ้างอิง : 1)
ราชบัณฑิตยสถาน. 2538. อนุกรมวิธานพืช
อักษร ก. กรุงเทพมหานคร:
เพื่อนพิมพ์.