กระโดน
Careya sphaerica
Roxb., LECYTHIDACEAE (BARRINGTONIACEAE)
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
: ไม้ต้นขนาดกลาง
ผลัดใบ สูง 10-30 ม.
โดยมากลำต้นมักเตี้ยแจ้
สูง 4-6 ม.
มีกิ่งก้านสาขามาก
เรือนยอดเป็นพุ่มกลมแน่นทึบ
เปลือกหนา
แตกล่อนเป็นแผ่น
ปรกติเปลือกสีเทา
แต่มักถูกไฟป่าเผาทุกปีจึงมีสีดำคล้ำ
หน้าแล้งจะทิ้งใบหมดแล้วผลิใบใหม่พร้อมดอก
ใบเดี่ยว
เรียงสลับถี่ๆ
ที่ปลายกิ่ง รูปไข่กลับ
กว้าง 3.5-12 ซม. ยาว 6-20 ซม.
ปลายแหลม เป็นติ่งสั้นๆ
โคนเรียวยาวดูคล้ายครีบ
ขอบหยักเล็กน้อย
แผ่นใบค่อนข้างบางและเหนียว
เส้นแขนงใบข้างละ 10-15
เส้น ดอกใหญ่
ออกเป็นช่อ
เส้นผ่านศูนย์กลางดอกประมาณ
6 ซม. แต่ละดอกมีใบประดับ
3 ใบ กลีบเลี้ยง 4 กลีบ
ค่อนข้างมน ยาวประมาณ 2.5
ซม.
โคนกลีบติดกันเป็นรูประฆัง
กลีบดอก 4 กลีบ สีขาว
รูปขอบขนาน ยาวประมาณ 4.5
ซม. ปลายกลีบมน
เกสรเพศผู้มีจำนวนมาก
เรียงเป็นชั้นๆ
อย่างหนาแน่น
ชั้นนอกสุดยาวกว่าชั้นใน
ทั้งชั้นนอก
และชั้นในไม่มีอับเรณู
ส่วนชั้นกลางๆ
เป็นเกสรเพศผู้สมบูรณ์
ก้านชูอับเรณูสีม่วง
รังไข่ 4 ช่อง
แต่ละช่องมีออวุลจำนวนมาก
ผลรูปไข่หรือกลม
เส้นผ่านศูนย์กลาง 5-8 ซม.
ที่ปลายผลมีกลีบเลี้ยงติดอยู่
เมล็ดแบน
สีน้ำตาลอ่อน
รูปขอบขนาน ยาวประมาณ 1.2
ซม. ผิวเรียบ
ถิ่นกำเนิด : -
การกระจายพันธุ์ :
อัฟกานิสถาน อินเดีย
ศรีลังกา พม่า
ภูมิภาคอินโดจีน
จนถึงภาคเหนือของมาเลเซีย
การกระจายพันธุ์ในประเทศไทย
: ทั่วทุกภาค
สภาพนิเวศน์ :
ขึ้นประปรายตามป่าเบญจพรรณชื้น
ป่าแดง และป่าทุ่ง
เวลาออกดอก : -
เวลาออกผล : -
การขยายพันธุ์ : -
ความเกี่ยวข้องกับประเพณี
วัฒนธรรม ความเชื่อ ฯลฯ :
-
อ้างอิง : 1)
ราชบัณฑิตยสถาน. 2538. อนุกรมวิธานพืช
อักษร ก. กรุงเทพมหานคร:
เพื่อนพิมพ์.