ชื่อวิทยาศาสตร์ : Afzelia xylocarpa  ( Kurz) Craib.

 

วงศ์ : Leguminosae

 

ชื่อสามัญ : -

 

ชื่ออื่น : มะค่าใหญ่  มะค่าหลวง

 

ลักษณะ : ไม้ต้น  ผลัดใบ  แตกกิ่งต่ำ  ลำต้นมักเป็นครีบและปุ่มปม  โคนเป็นพูพอน  เปลือกสีน้ำตาลอ่อนหรือชมพูอมน้ำตาล  แตกสะเก็ดเป็นหลุมตื้นๆ  ใบ  ประกอบแบบขนนก  เรียงสลับ  ใบย่อยติดตรงข้ามกันเป็นคู่  3 – 5  คู่  แผ่นใบรูปไข่หรือรูปรีกว้าง  2 – 5  เซนติเมตร  ยาว  4 – 9 เซนติเมตร  ปลายใบทู่เป็นติ่ง  โคนใบมนหรือหยักเว้าเล็กน้อย  ดอก  สีเขียวอ่อนแต้มสีแดง  ออกเป็นช่อตามปลายกิ่ง  ยาว 5 –15  เซนติเมตร  ผล  เป็นฝักแบน  แข็ง  รูปขอบขนาน  กว้าง  7 – 10  เซนติเมตร  ยาว  12 – 20  เซนติเมตร  แตกเมื่อแห้ง  เมล็ด  สีดำเป็นมัน  มี 4 – 5 เมล็ด  เรียงตามขวาง

 

นิเวศวิทยา : ขึ้นในป่าเบญจพรรณและป่าดิบแล้งใกล้แหล่งน้ำทุกภาค  เว้นภาคใต้  สูงจากระดับน้ำทะเล  100 – 600  เมตร

 
ออกดอก : กุมภาพันธ์ – มีนาคม  ฝักแก่  มิถุนายน – สิงหาคม  

การขยายพันธุ์ : โดยเมล็ด

 

ประโยชน์ :  เนื้อไม้  สีน้ำตาลอมเหลืองอ่อน  แข็ง  เหนียว  ทนทาน  ขัดและชักเงาได้ดี  ใช้ทำเสา  รอด  ตง  พื้นไม้เครื่องบน  ต่อเรือ  เครื่องกลึง  พานท้ายปืนและรางปืนทำกลองโทน  รำมะนา  เปลือก  ทำน้ำฝาดสำหรับฟอกหนัง  เมล็ดอ่อนเนื้อใน รับประทานได้