กะทังหัน
Calophyllum thorelii Pierre, CLUSIACEAE (GUTTIFERAE)

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ไม้ต้นขนาดใหญ่ สูงได้ถึง 35 ม. ลำต้นเปลา เรือนยอดเป็นพุ่มกลม เปลือกสีเทาอมชมพู แตกป็นร่องตามทางยาว มียางเหลืองซึมออกมาแห้งติดตามเปลือก กิ่งเป็นเหลี่ยม ค่อนข้างแบน มีช่องอากาศกระจายอยู่ห่างๆ กิ่งอ่อนมีเกล็ดสีน้ำตาลอมเหลือง กิ่งแก่เกลี้ยง ระหว่างง่ามของคู่ใบตามปลายกิ่งมีตาคล้ายรูปพีระมิด ยาวประมาณ 2 มม. มีขนสีน้ำตาลเหลือง ใบเดี่ยว เรียงตรงข้าม รูปรอบขนาน หรือรูปขอบขนานแกมรี กว้าง 3-5.5 ซม. ยาว 8-17 ซม. ปลาย และโคนแหลม ขอบเรียบแต่เป็นคลื่นชัดเจน เส้นแขนงใบตรง ขนาน และเรียงถี่ชิดติดกันจำนวนมาก เส้นกลางใบด้านบนเป็นร่องจนถึงประมาณกึ่งกลางใบ แผ่นใบหนา ใบแห้งด้านบนสีเทาแกมสีมะกอก เป็นมัน ด้านล่างสีน้ำตาลอ่อน ก้านใบยาว 1.8-3.3 ซม. ช่อดอกออกตามปลายกิ่ง ยาว 9-12 ซม. แตกแขนงเล็กน้อย มีเกล็ดสีน้ำตาลอมเหลืองทั่วไป มีดอกจำนวนมาก กลิ่นหอม ก้านดอกยาว 0.7-1.5 ซม. กลีบรวม 8-10 กลีบ เรียงเป็นวง วงละ 4-5 กลีบ กลีบสีขาว ยาว 0.6-1.1 ซม. มีเกสรเพศผู้จำนวนมาก ก้านชูอับเรณูเป็นฝอย ออกแน่นเป็นกระจุกตรงกลางดอกคลุมรังไข่จนมิดชิด ผลสีเขียว รูปไข่ กว้าง 1.1-1.8 ซม. ยาว 2-3 ซม. เมื่อแห้งเปลี่ยนเป็นสีน้ำตาลอมม่วง ผิวย่น มีเมล็ดแข็งรูปกระสวย 1 เมล็ด ยาว 1.6-2.5 ซม.

ถิ่นกำเนิด : -

การกระจายพันธุ์ : ภูมิภาคอินโดจีน

การกระจายพันธุ์ในประเทศไทย : ภาคตะวันออกเฉียงใต้ และภาคตะวันออกเฉียงเหนือ

สภาพนิเวศน์ : ขึ้นตามป่าดิบและเชิงเขา และพื้นที่บนภูเขา

เวลาออกดอก : -

เวลาออกผล : -

การขยายพันธุ์ : -

ความเกี่ยวข้องกับประเพณี วัฒนธรรม ความเชื่อ ฯลฯ : -

อ้างอิง : 1) ราชบัณฑิตยสถาน. 2538. อนุกรมวิธานพืช อักษร ก. กรุงเทพมหานคร: เพื่อนพิมพ์.