กระพี้เขาควาย
Dalbergia cultrata Grah. ex Benth., LEGUMINOSAE-PAPILIONOIDEAE

ลักษณะทางพฤกษศาสตร์ : ไม้ต้นขนาดกลางถึงขนาดใหญ่ ผลัดใบ สูง 15-25 ม. เรือนยอดเป็นพุ่มกลมยาว ค่อนข้างโปร่ง เปลือกสีเทานวล เรียบหรือแตกเป็นสะเก็ดตื้นๆ กิ่งอ่อนมีขน ใบประกอบแบบขนนกปลายคี่ เรียงสลับ ยาว 9-18 ซม. มีใบย่อย 7-13 ใบ เรียงสลับ รูปไข่กลับหรือรูปไข่กลับแกมรูปขอบขนาน กว้าง 1.5-2.2 ซม. ยาว 2.5-4.7 ซม. ส่วนกว้างที่สุดอยู่ค่อนไปทางปลายใบซึ่งมนและเว้าตรงกลางเล็กน้อย โคนสอบมน ก้านใบย่อยยาว 2-4 มม. ช่อดอกแบบช่อแยกแขนง ออกตามง่ามใบใกล้ยอด มีดอกดกดูคล้ายเป็นกระจุก ดอกรูปดอกถั่ว กลีบเลี้ยงเล็ก ติดกันคล้ายรูปถ้วยตื้นๆ กลีบดอก 5 กลีบ สีขาวอมชมพู กลีบคู่ล่างติดกัน เกสรเพศผู้ 9 อัน ก้านชูอับเรณูติดกันเป็นแผ่น ฝักแบนรูปคล้ายกระสวย กว้างประมาณ 2 ซม. ยาว 5-10 ซม. ปลายและโคนมน มักมีติ่งแหลมสั้นๆ ที่ปลาย ฝักตรงหรือโค้งงอเล็กน้อย ตามผนังมีลายร่างแหชัดเจน ฝักแก่ไม่แตก เมล็ดสีน้ำตาล คล้ายรูปไต กว้างประมาณ 6 มม. ยาวประมาณ 8 มม. ส่วนมากมีเพียงเมล็ดเดียว ฝักที่มี 2-3 เมล็ด พบน้อยมาก

ถิ่นกำเนิด : -

การกระจายพันธุ์ : พม่าและลาว

การกระจายพันธุ์ในประเทศไทย : ทั่วทุกภาคยกเว้นภาคใต้

สภาพนิเวศน์ : ขึ้นตามป่าเบญจพรรณและป่าทุ่งที่ค่อนข้างชุ่มชื้นทั่วไป ตามเชิงเขาจนถึงพื้นที่สูงจากระดับน้ำทะเลประมาณ 1,200 ม.

เวลาออกดอก : -

เวลาออกผล : -

การขยายพันธุ์ : -

ความเกี่ยวข้องกับประเพณี วัฒนธรรม ความเชื่อ ฯลฯ : -

อ้างอิง : 1) ราชบัณฑิตยสถาน. 2538. อนุกรมวิธานพืช อักษร ก. กรุงเทพมหานคร: เพื่อนพิมพ์.