กระเบียน
ชื่อพื้นเมือง
: กระเบียน (ราชบุรี,
อุตรดิตถ์), กระดานพน (ตาก),
จิ๊เดียม ดิ๊กเดียม (ภาคเหนือ),
มะกอกพราน (กาญจนบุรี),
มุ่ยแดง (เลย), หมุยขาว
หัวโล้น (นครราชสีมา)
ชื่อวิทยาศาสตร์ : Ceriscoides
turgida (Roxb.) Tirveng.
ชื่อวงศ์ : RUBIACEAE
ชื่อสามัญ : -
ลักษณะ : ไม้ต้นขนาดเล็กถึงขนาดกลาง
ผลัดใบ สูง 7-13 ม.
กิ่งก้านแข็งแรง
อาจมีหนามตรงออกเป็นคู่ที่ข้อ
ใบเดี่ยวเรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก
รูปไข่กลับ กลม หรือรี
ปลายมนหรือแหลมเป็นติ่งสั้น
โคนสอบแคบเรียวลงไปจนถึงก้านใบ
ขอบเรียบหรือเป็นคลื่นเล็กน้อย
หูใบระหว่างก้านใบเป็นรูปสามเหลี่ยม
1 คู่ อยู่ตรงข้ามกัน ดอกแยกเพศ
ดอกเพศผู้ออกเป็นกระจุก
มีกลิ่นหอม
กลีบเลี้ยงติดกันเป็นหลอด
กลีบดอกสีขาวอมเหลือง
ติดกันเป็นหลอด
ปลายแยกเป็น 5 กลีบ
เกสรเพศผู้ 5 อัน
ดอกเพศเมียออกเดี่ยวๆ
ตามง่ามใบ ไม่มีกลิ่น
กลีบเลี้ยงติดกันเป็นรูประฆัง
ปลายแยกเป็น 5 แฉก
กลีบดอกเหมือนกับดอกเพศผู้
ผลรูปไข่หรือกลม
ค่อนข้างแข็ง เมล็ดแบน
มีจำนวนมาก
ประโยชน์ :
เนื้อไม้สีนวลอมเหลือง
ละเอียด
เสี้ยนค่อนข้างตรง
แข็งพอประมาณใช้ทำเครื่องเรือนเครื่องมือเครื่องใช้
ใบใช้ตำพอกรักษาแผลสด
ดอกใช้ขยี้ทาแก้กลากเกลื้อน
รากใช้แก้อาหารไม่ย่อยในเด็ก
โทษ : -