กระทุ่มหูกวาง


ชื่อพื้นเมือง : กระทุ่มหูกวาง (ราชบุรี), ตับควาย ตุ้มบึง ตุ้มโป่ง ตุ้มหูกวาง อ้อล่อหูกวาง (ภาคเหนือ), ตับเต่า ตานควาย (อุบลราชธานี), ตับเต่าน้ำ (นครพนม, อุดรธานี), ตับเต่าใหญ่ ไม้ลาย (ปราจีนบุรี), ละลาย (สุรินทร์), หลุมปัง (สุราษฎร์ธานี), หูกวาง (พิษณุโลก, กำแพงเพชร, สุโขทัย), แหนตัน (เลย)


ชื่อวิทยาศาสตร์ : Neonauclea sessilifolia (Roxb.) Merr.


ชื่อวงศ์ : RUBIACEAE


ชื่อสามัญ : -


ลักษณะ : ไม้ต้นขนาดเล็ก สูง 5-8 ม. ลำต้นค่อนข้างเปลา เรือนยอดแผ่กว้าง ค่อนข้างทึบ ใบเดี่ยวเรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก รูปรีแกมรูปไข่ ปลายและโคนมน ขอบเรียบหรือเป็นคลื่นเล็กน้อย แผ่นใบหนา หูใบระหว่างก้านใบ 1 คู่ ประกบกัน ร่วงง่าย เหลือเฉพาะที่ยอด รูปไข่หรือรูปลิ้น ช่อดอกแบบช่อกระจุกแน่นออกตามปลายกิ่งเป็นช่อเดี่ยวหรืออาจมีถึง 3 ช่อ แต่ละช่อประกอบด้วยดอกเล็กๆ เป็นกระจุกแน่น ดอกเล็ก สีเหลืองอ่อน กลิ่นหอม กลีบเลี้ยงติดกันเป็นหลอดหรือกรวยเล็กๆ ปลายแยกเป็น 5 แฉก กลีบดอกโคนติดกันเป็นหลอด ปลายแยกเป็น 5 แฉก เกสรเพศผู้ 5-6 อัน ก้านเกสรเพศเมียยาวยื่นพ้นปากหลอดกลีบดอก ผลสีเหลือง รวมอัดกันกลม เมล็ดคล้ายรูปรี มีปีกบางๆ


ประโยชน์ : เนื้อไม้ละเอียด เลื่อยไสกบตกแต่งง่าย มีลายเนื้อไม้สวย นิยมใช้ทำเครื่องแกะสลัก ทำราง และพานท้ายปืน


โทษ : -