กระทุ่มหูกวาง
Neonauclea sessilifolia
(Roxb.) Merr., RUBIACEAE
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
: ไม้ต้นขนาดเล็ก
สูง 5-8 ม.
ลำต้นค่อนข้างเปลา
เปลือกนอกสีน้ำตาลอมเทา
เรียบหรือแตกล่อนเป็นสะเก็ดบ้าง
เปลือกในสีแดงเรื่อๆ
เรือนยอดแผ่กว้าง
ค่อนข้างทึบ
ปลายกิ่งมักลู่ลงเล็กน้อย
กิ่งอ่อนเกลี้ยง ใบเดี่ยวเรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก
รูปรีแกมรูปไข่ กว้าง 7-13
ซม. ยาว 8-22 ซม.
ปลายและโคนมน
ขอบเรียบหรือเป็นคลื่นเล็กน้อย
แผ่นใบหนา
ด้านล่างสีจางกว่าด้านบน
เส้นกลางใบ
และเส้นแขนงใบเห็นได้ชัดทางด้านล่าง
เส้นแขนงใบข้างละ 4-8 เส้น
ปลายเส้นจรดกับเส้นถัดไปก่อนถึงขอบใบแต่เห็นไม่ค่อยชัด
ก้านใบสั้นมาก
หูใบระหว่างก้านใบ 1 คู่
ประกบกัน ร่วงง่าย
เหลือเฉพาะที่ยอด
รูปไข่หรือรูปลิ้น
กว้างประมาณ 7 มม.
ยาวประมาณ 1.5 ซม. ช่อดอกแบบช่อกระจุกแน่นออกตามปลายกิ่งเป็นช่อเดี่ยวหรืออาจมีถึง
3 ช่อ
แต่ละช่อประกอบด้วยดอกเล็กๆ
เป็นกระจุกแน่น
เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ
2 ซม. ก้านช่อดอกยาว 2-2.5 ซม.
ดอกเล็ก สีเหลืองอ่อน
กลิ่นหอม
กลีบเลี้ยงติดกันเป็นหลอดหรือกรวยเล็กๆ
ปลายแยกเป็น 5
แฉกเห็นได้ชัด
กลีบดอกโคนติดกันเป็นหลอด
ปลายแยกเป็น 5 แฉก
เกสรเพศผู้ 5-6 อัน
ก้านเกสรเพศเมียยาวยื่นพ้นปากหลอดกลีบดอก
ผลสีเหลือง
รวมอัดกันกลม
เส้นผ่านศูนย์กลางไม่เกิน
3 ซม. เมล็ดคล้ายรูปรี
สอบแคบมาทางโคน
มีปีกบางๆ
ถิ่นกำเนิด : -
การกระจายพันธุ์ :
พม่า ภูมิภาคอินโดจีน
และมาเลเซีย
การกระจายพันธุ์ในประเทศไทย
: ทั่วทุกภาค
สภาพนิเวศน์ :
ขึ้นตามป่าเบญจพรรณ
บนพื้นที่สูงจากระดับน้ำทะเล
50-300 ม.
เวลาออกดอก :
เดือนสิงหาคม-ธันวาคม
เวลาออกผล :
เดือนสิงหาคม-ธันวาคม
การขยายพันธุ์ : -
ความเกี่ยวข้องกับประเพณี
วัฒนธรรม ความเชื่อ ฯลฯ :
-
อ้างอิง : 1)
ราชบัณฑิตยสถาน. 2538. อนุกรมวิธานพืช
อักษร ก. กรุงเทพมหานคร:
เพื่อนพิมพ์.