|
ลักษณะทั่วไป :
ครั่ง คือ ยางหรือชันชนิดหนึ่ง
ซึ่งเป็นสารที่ขับถ่ายออกจากตัวแมลงครั่ง
แมลงครั่งจะอาศัยอยู่ตามกิ่งไม้ที่ใช้เลี้ยงครั่ง
และใช้ปากซึ่งมีลักษณะเป็นปากดูดเจาะเข้าไปในกิ่งของต้นไม้เพื่อดูดน้ำเลี้ยงมาเป็นอาหารและขับถ่ายครั่งออกมาจากภายในตัวครั่งตลอดเวลาเพื่อห่อหุ้มตัวเป็นเกราะป้องกันอันตรายจากสิ่งภายนอก
มีลักษณะนิ่มเหนียวสีเหลืองทอง
เมื่อถูกอากาศนานเข้าจะแข็งและมีสีน้ำตาล
ครั่งที่เก็บได้จากต้นไม้เรียกว่าครั่งดิบ
ซึ่งมีส่วนประกอบที่สำคัญ คือ เรซิน ขี้ผึ้ง
สี ซาก ตัวครั่ง และสารอื่น ๆ
ส่วนที่ใช้เป็นประโยชน์ในทางอุตสาหกรรมคือ
สีครั่ง และเนื้อครั่ง
พืชที่ใช้เลี้ยงครั่งจามจุรี พุทรา สะแกนา
ปันแถ สีเสียดออสเตรเลีย
การเลี้ยงครั่งเพื่อให้ได้ผลผลิตสูงนั้น
แมลงครั่งจะเกาะทำรังมาก
ซึ่งทำให้สามารถกะเทาะครั่งดิบได้มาก
และมีคุณภาพจะขึ้นกับปัจจัยหลายอย่าง เช่น
ชนิดของต้นไม้ อายุของต้นไม้และอายุของกิ่ง
จำนวนครั่งที่ปล่อยพันธุ์ครั่ง
ฤดูที่เลี้ยงครั่ง ศัตรูของครั่ง
ตลอดจนประสบการณ์ของผู้เลี้ยงเอง
ประโยชน์ :
การนำครั่งมาใช้ประโยชน์ในครอบครัวและในทางอุตสาหกรรมได้กระทำมานานแล้วในอดีต
โดยใช้สีแดงจากครั่งเป็นสมุนไพรสำหรับรักษาโรคโลหิตจาก
นอกจากนี้ยังใช้เป็นสีย้อมผ้าไหมและหนังสัตว์การใช้ยางครั่งได้มีหลักฐานปรากฏเมื่อสี่ร้อยกว่าปีมาแล้ว
ในระยะแรกมีการนำยางครั่งมาทำให้บริสุทธิ์และนำมาตกแต่งเครื่องใช้
เครื่องเรือนให้สวยงาม
ปัจจุบันได้มีการค้นคว้าวิจัยการใช้ประโยชน์จากยางครั่งมากมาย
และสามารถพัฒนาเป็นผลิตภัณฑ์ครั่งเพื่อประโยชน์ทางอุตสาหกรรมและอื่น
ๆ สีจากครั่งได้จากการสกัดน้ำล้างครั่ง
โดยสารละลายด่างชนิดอ่อน เช่น
โซเดียมคาร์บอเนต หรือ โซเดียมไบคาร์บอเนต
เมื่อแยกเอาส่วนที่ไม่ละลายออกเหลือแต่น้ำครั่งแล้วเอาไปเคี่ยวให้แห้ง
ผึ่งและบดเป็นผงนำไปใช้ได้สีจากครั่งนี้ใช้ย้อมผ้าไหม
ย้อมขนสัตว์ และใช้ผสมปรุงอาหารและขนม
จากการวิเคราะห์ทางวิทยาศาสตร์พบว่า
สีจากครั่งไม่เป็นพิษแก่ร่างกายแต่อย่างใด |
