การเพาะขยายพันธุ์และการปลูก

 

 next >> 

 
สวนมะกอกจำนวนมากที่ทำการเพาะปลูกในปัจจุบัน มักเป็นพื้นที่ซึ่งคุณภาพดินไม่ดีนัก เป็นพื้นที่ที่ใช้ปลูกพืชชนิดอื่นๆ อยู่น้อยมาก และยังตั้งอยู่บนเชิงเขา หน้าดินที่อุดมสมบูรณ์จึงถูกชะลงสู่ที่ต่ำอยู่เสมอ หรือไม่เช่นนั้นก็ปลูกอยู่ในบริเวณที่มีปริมาณน้ำฝนต่ำ อย่างไรก็ตาม การที่ต้นมะกอกสามารถอยู่รอดได้ในสภาพพื้นที่ที่เลวนั้นมิได้หมายความว่าเมื่อนำไปปลูกบนดินที่อุดมสมบูรณ์ และมีแหล่งน้ำที่ดีแล้วจะไม่เกิดผลที่แตกต่าง แน่นอน ถ้าต้นมะกอกได้รับการดูแลเอาใจใส่เช่นเดียวกับพืชผลอื่นๆ ผลผลิตจากต้นมะกอกย่อมพัฒนาไปในทางที่ดีขึ้นทั้งในแง่ของคุณภาพและปริมาณ กล่าวกันว่า การเพาะปลูกมะกอกโอลีฟนั้นมิได้รับการพัฒนาใดๆ เลย วิธีดั้งเดิมที่เคยใช้กันมานับร้อยๆ ปีก็ยังคงใช้กันอยู่ในปัจจุบัน อย่างไรก็ตามเทคโนโลยีในการเพาะปลูกพืชสามารถจะช่วยให้เกษตรกรผู้ปลูกมะกอกมีผลผลิตเพิ่มขึ้น และช่วยให้งานภายในสวนง่ายดายขึ้น
          ถึงแม้ว่าการปรับปรุงสภาพทางธรรมชาติจะเป็นไปได้ยาก แต่เราอาจจะมองข้ามความจริงอย่างหนึ่งว่า ต้นมะกอกเป็นต้นไม้ที่มีบทบาทสำคัญในการปกป้องผิวดินและช่วยรักษาภาวะสมดุลของสัตว์ที่อาศัยในพื้นที่ ซึ่งมีต้นไม้อยู่เพียงไม่กี่ชนิดที่มีคุณสมบัติดีเด่นเช่นนี้ เป็นคุณค่าทางนิเวศน์ที่ยากจะพรรณนาได้หมดสิ้น
          ช่วงต้นพืชยังเล็ก - การตักแต่งกิ่งเน้นการบังคับทรงพุ่ม เพื่อให้ฟอร์มต้นเหมาะแก่การเติบโตต่อไปของต้นพืช และการออกผล ในขวบปีแรกๆ ควรตัดแต่งต้นมะกอกอย่างเบา เพื่อมิให้ต้นพืชชะงักการเจริญเติบโต ซึ่งจะพลอยทำให้ระยะการให้ผลล่าช้าออกไปด้วย


           ปัจจัยพื้นฐานในการเพาะปลูกมะกอกนั้น มีดังนี้
          การเพาะขยายพันธุ์และการปลูก
 สวนมะกอกสามารถจัดแปลงพื้นปลูกได้หลายรูปแบบ บางพื้นที่จะปลูกเรียงรายเป็นแนวยาวเลียบถนน หรือบางพื้นที่อาจปลูกอย่างไม่เป็นระเบียบปะปนไปกับพันธุ์ไม้อื่นๆ ในขณะที่บางแห่งก็ปลูกอย่างเป็นระเบียบมีแถวมีแนวก็มี สำหรับระยะการปลูกของต้นมะกอกนั้น มีตั้งแต่ 17 ต้น ต่อเฮคตาร์ในพื้นที่กันดารอย่างเช่นที่ซฟาคซ์ (ตูนีเซีย) ไปจนถึง 1,000 ต้นต่อเฮคตาร์ในพื้นที่ที่มีความพร้อมทุกอย่าง กล่าวคือ มีสภาพที่เหมาะแก่การเพาะปลูก  มีระบบน้ำที่ดี มีการคัดเลือกพันธุ์และรูปทรงของต้นมะกอก อย่างไรก็ตาม โดยทั่วไปแล้วระยะปลูกของต้นมะกอกอยู่ในระหว่าง 70 ถึง 150 ต้นต่อเฮคตาร์
          การทำสวนมะกอกนั้น ควรมีการตระเตรียมดิน อาจจำเป็นต้องไถพรวนไปถึงดินชั้นล่าง กะระยะหลุมปลูกให้เป็นแนวตามข้อแนะนำที่ระบุไว้ในงานวิจัยด้านการเกษตร รวมทั้งวัสดุปลูกที่นำมาใช้จะต้องรู้แหล่งที่มาและไว้ใจได้ในคุณภาพ
          การเพาะขยายพันธุ์มะกอกทำได้หลายวิธี โดยใช้ส่วนต่างๆ จากต้นแม่พันธุ์ และคำนึงถึงการถ่ายทอดลักษณะที่ดีทางพันธุกรรมจากต้นแม่ ซึ่งได้แก่ :

  • ใช้เซลล์สืบพันธุ์ ( จากส่วนของพืช )

  • ทาบกิ่ง (ใช้กิ่งหลักหรือกิ่งย่อยของต้นพืช )

  • ติดตา (ติดตาจากต้นแม่ และย้ายไปปลูกในหลุมใหม่ )

  • ตอนกิ่ง (ตอนจากกิ่งที่มีอายุ )

  • ต่อกิ่ง ทาบกิ่ง ( ต่อกับต้นตอที่มีอยู่ หรือเพาะต้นกล้าขึ้นใหม่เพื่อใช้เป็นต้นตอ )

การเพาะพันธุ์โดยใช้ชิ้นส่วนขนาดเล็กของพืช( ใช้เนื้อเยื่อจากส่วนยอดของพืช จากเมโซฟฟิลล์ จากเอ็นโดสเปิร์ม หรือเอ็มบริโอ )